Co to jest argument fizyczny?
Argument fizyczny (argumentum physicum) wskazujący na brak skonsumowania małżeństwa wynika z badania przeprowadzonego przez lekarza. Jest to przede wszystkim taki stan fizyczny danej osoby, który przemawia za niedopełnieniem małżeństwa. Chodzi o niemożliwość odbycia stosunku przez męża (impotentia viri) i, jak to ujmuje prawo kanoniczne, „integralność fizyczna kobiety” (integritas physica mulieris), czyli, mówiąc najprościej, dziewictwo. Zgodnie z kanonem 1680 Kodeksu Jana Pawła II badanie przeprowadza jeden bądź kilku biegłych lekarzy. Biegłych powołuje z urzędu instruktor (zwykle wikariusz sądowy albo inny sędzia diecezjalny). Za zgodą instruktora mogą wystąpić również biegli prywatni (zob. kanon 1575 i 1581 Kodeksu z 1983 roku).
Opinie biegłych lekarzy
Biegły przed podjęciem się swoich czynności składa przysięgę. Po jej złożeniu sąd biskupi udostępnia mu akta sprawy oraz inne dokumenty, które są potrzebne do wydania opinii na należytym poziomie i o wymaganej charakterem sprawy treści (skonsumowanie małżeństwa przez odbycie stosunku płciowego modo humano). Jeśli pojawi się taka potrzeba, instruktor może przesłuchać biegłego (zob. kanon 1578 par. 3). W wypadku sprzecznych wniosków dwóch lub większej liczby biegłych, prowadzący sprawę instruktor jest uprawniony, po roztropnej ocenie sytuacji, do powołania biegłego o większej wiedzy i praktyce (peritior). Jeśli ten specjalista nie usunie zaistniałych wątpliwości, prawo pozwala też na zwrócenie się do wybitnego specjalisty (peritissimus), by ocenił dotychczas wydane w sprawie o dyspensę opinię.
Warto pamiętać, że dyspensy papież udziela jedynie od małżeństwa zawartego ważnie. Jeżeli zatem z opinii biegłych wynika, że impotencja (niemoc płciowa) istniała w momencie zawierania małżeństwa, zatem zachodziła przeszkoda rozrywająca, trzeba wnieść nie o dyspensę, lecz złożyć skargę do trybunału biskupiego o stwierdzenie nieważności małżeństwa.